Afgelopen donderdag 18 oktober stonden tijdens de gemeenteraad de algemene beschouwingen over de begroting voor 2013 op de agenda. De inbreng van de ChristenUnie was de volgende:

Voorzitter,

Geachte leden van de raad en van het college,

Ook 2013 zal in het teken staan van bezuinigen. Al voor het 3e jaar op rij in deze periode. En hoe meer we bezuinigen, hoe moeilijker en hoe pijnlijker het wordt. Want de makkelijkste en meest voor de hand liggende bezuinigingen doe je als eerste. 2013 zal dan ook geen gemakkelijk jaar worden. Niet voor het college, niet voor de raad, maar vooral ook niet voor de stad. Op de schouders van het college en de raad ligt de zware verantwoordelijkheid om op een verantwoorde manier te bezuinigen en keuzes te maken. Want dingen die we nu afbreken zijn niet zomaar weer opgebouwd. En zaken die we nu op afstand zetten, hebben we niet zomaar weer teruggehaald. Verantwoord bezuinigen moet je doen vanuit een visie. Een visie op de stad, op de samenleving en op de rol van de gemeente. De visie van de ChristenUnie laat zich samenvatten met dit ene woord: dienstbaarheid. Allereerst gaat het om een dienstbare samenleving: een samenleving waarin mensen naar elkaar omzien en meer dan alleen hun eigen belangen dienen. Daarnaast gaat het om een dienstbare overheid: een overheid als bondgenoot van burgers die opkomt voor de kwetsbaren en die het onrecht bestrijdt. Een dienstbare overheid onderkent dat de samenleving in de eerste plaats gevormd wordt door burgers zelf, door bedrijven en andere organisaties. Dat betekent dat je als overheid alleen die taken oppakt die de samenleving en de markt niet beter kunnen.

Voorzitter,

We beschouwen vanavond de plannen en bezuinigingen voor 2013. Door het college zijn veel keuzes gemaakt. Een heel aantal vragen moet worden beantwoord. Kunnen we deze taken afstoten? Moeten we op dit vlak meer samenwerken? Kunnen deze taken inderdaad goed worden opgepakt door de regio? Belangrijke vragen die met een heldere visie beantwoord moeten worden en goed moeten worden onderbouwd. De ChristenUnie mist in de begroting vaak deze onderbouwing. Daarom zien wij uit naar de uitwerking in concrete voorstellen met onderbouwing. We zullen deze plannen toetsen aan onze visie op de samenleving.

Het college spreekt in deze begroting de ambitie uit te willen werken aan een rolbewuste overheid. Dat is hard nodig. Uit het stadskrachtenonderzoek 2.0 blijkt dat partijen in de stad niet altijd even duidelijk weten wat de rol is van de gemeente. Duidelijkheid scheppen over de rol van de gemeente is hard nodig wanneer je als gemeente meer wil overlaten aan de samenleving of de markt. Als partijen in de stad van de gemeente weten welke rol ze inneemt dan kunnen ze ook zelf beter bepalen welke ruimte ze hebben en welke rol ze willen pakken. En wanneer je als gemeente dingen loslaat dan moet je ook echt durven loslaten en vertrouwen in de kracht van de maatschappij. Dan moet je niet als een regisseur de touwtjes strak in handen houden. Delft als regiegemeente moet er niet toe leiden dat allerlei maatschappelijke partijen in dienst staan van de gemeente. Het moet juist andersom zijn: de gemeente in dienst van de maatschappij.

Laat ik nu wat meer zeggen over de concrete (bezuinigings)voorstellen van het college.

Een van de plannen is om bepaalde recreatieve voorzieningen, zoals de kinderboerderijen en waterspeeltuinen, op afstand te zetten. Er wordt van uitgegaan dat hier super snel resultaat kan worden geboekt en er staat al een bezuiniging ingeboekt. Is hierover al communicatie met burgers geweest? Hoe concreet zijn de plannen? Wij hopen hier snel meer duidelijkheid over te krijgen.

Een kerntaak van de gemeente vindt de ChristenUnie het schoonhouden en onderhouden van de openbare ruimte. Nu heeft de gemeente dit in eigen beheer en met de voorstellen in de begroting wordt het op afstand gezet. Het gaat hier om een kerntaak en de controle daarvoor dient bij de gemeente te blijven. Hoe is dat verankerd? Wij maken ons hierover zorgen omdat een proces van uitbesteding niet gemakkelijk weer is om te keren.

Het college bezuinigt verder door accommodaties kostendekkend te gaan verhuren aan sportverenigingen. Verenigingen kunnen vervolgens meer korting krijgen op de huur naarmate zij meer maatschappelijk actief zijn. Hier hebben wij vragen over. Wat ons betreft zijn sportverenigingen maatschappelijk per definitie actief. Het is niet aan de gemeente om hen op dit punt de maat te nemen. Hoe ziet het college dit überhaupt voor zich? Welk criterium denkt zij hiervoor te gaan hanteren?

Vraagtekens zetten wij bij de herhuisvesting van DOK. Het college bepaalt hier hoe DOK zijn geld uitgeeft. Dat is niet loslaten, maar naar je toetrekken. Bovendien weten we niet of DOK deze aanvullende bezuiniging zal kunnen invullen. Is hier over gesproken met DOK?

Tussen de vele bezuinigingen vallen de investeringen in de kenniseconomie natuurlijk op. We zijn blij dat de gemeente , mede op aandringen van de ChristenUnie, erkent dat ze op dit terrein vooral een ondersteunende en faciliterende rol heeft. Wat dat betreft gebeuren er goede dingen: het ondernemersloket, huisvesting voor startende ondernemers en het verminderen van de regeldruk. Allemaal zaken die wij van harte steunen. Toch kan de gemeente zich nog meer concentreren op haar kerntaken en minder investeren in de kenniseconomie. Laat de markt hier maar zijn werk doen. De investeringen in de kenniseconomie worden door dit college actief onder de aandacht gebracht. Wij vragen het college daarom ook actief te laten zien wat de resultaten zijn van die inzet. Wat levert het nu allemaal op? Positieve ontwikkeling in de kenniseconomie is het bundelen van verschillende instellingen die zich bezighouden met het aantrekken van economische activiteiten in de regionale ontwikkelingsmaatschappij. Hiermee kan een efficiëntieslag gemaakt worden en dus worden bezuinigd. Op zijn minst dient deze bundeling van instellingen volledig gedekt te worden met bestaande begrotingsposten uit de begroting.

Als raad moeten we de effecten van alle bezuinigingen beoordelen. De raad heeft gevraagd om inzicht in de inkomensgevolgen voor de Delftse burger. Hier wordt in de begroting verwezen naar de sociale monitor van de G32. Die sociale monitor hebben we nog niet. Dat betekent dat we ons nu geen goed beeld kunnen vormen van de gevolgen van de bezuinigingen. Dat is niet goed.

Dan nu enkele belangrijke thema’s voor de komende tijd.

Een belangrijk thema waarover we de komende tijd zullen spreken is parkeren. Hier ook graag nadrukkelijk rekening houden met de belangen van bewoners, ondernemers en bezoekers. Voor vergunning parkeren moeten logische fysieke grenzen gehanteerd worden en dat kan zeker nog beter. En duidelijker moet worden wat wel en niet bij het gesloten circuit hoort.

2013 zal een belangrijk jaar worden voor de ruimtelijke ontwikkelingen in de Spoorzone. De Spoorzone zal gezichtsbepalend worden voor Delft. Dit verdient een zorgvuldige aanpak en goede communicatie richting de stad.

Twee jaar geleden spraken we nog over de investeringen in de Nieuwe Kerk. We zijn erg blij dat het financiële plaatje nu rond lijkt te zijn en gestart kan worden met de restauratie. Het instandhouden van ons cultureel erfgoed is van groot belang.

Op het gebied van duurzaamheid ondersteunen we de ambities van het college. Graag vragen wij ook werk te maken van duurzaamheid binnen de gemeente Delft. Wij ondersteunen ook de inzet om duurzame initiatieven te faciliteren zoals warmte/koude opslag door hiervoor heldere regels voor vergunningen op te stellen.

Naast alle bezuinigingen die in de begroting staan wachten we momenteel nog vol spanning af wat de plannen van het nieuwe kabinet zullen zijn. Het is goed dat het college al proactief inspeelt op enkele ontwikkelingen zoals de Wet Werken naar Vermogen. In 2013 zal het Nieuwe Werkbedrijf van start gaan. De plannen die we hiervoor tot nu hebben gezien zijn veelbelovend en ondersteunen wij. De komende jaren staan ook grote transities op stapel in de Jeugdzorg en de AWBZ. Het college is hier hard en proactief mee aan de slag. Bij het invullen van die taken vragen we de gemeente recht te doen aan de eigen verantwoordelijkheid en de rol die mensen en instellingen willen innemen. Geef mensen de ruimte om zelf invulling te geven aan zorgtaken en ondersteun waar nodig.

Tot slot. Naast de kritische kanttekeningen die ik gezet heb staan er in de begroting een hoop goede dingen. We hebben veel waardering voor de inzet van het college om een forse bezuinigingsopgave te realiseren. Dat is een zware verantwoordelijkheid waar we het college in steunen. Wij zijn erg benieuwd naar de uitwerkingen van alle plannen en zien uit naar de discussies hierover in deze raad. Daarbij hopen we voort te kunnen bouwen op de positieve samenwerking in deze raad. Een democratie is geen democratie als de minderheden niet gehoord worden. In deze raad voelen wij ons serieus genomen ook al hebben we maar 1 zetel. Dank daarvoor. Laten we ons samen inzetten de bezuinigingen in deze moeilijke tijden tot een goed einde te brengen. Wij zullen ons kritische steentje daaraan bijdragen.

Namens onze hele fractie wens ik u allen Gods zegen en veel wijsheid toe voor de komende periode.

Dank u voorzitter.