Nieuwe (?) coalitie

Tien maanden geleden waren de verkiezingen - een jaar geleden waren we als fracties op straat en in zaaltjes aan onze stad laten zien waar we voor staan - wat we zouden willen realiseren in een nieuwe coalitieperiode.

En er kwam een 'nieuwe' coalitie. Of eigenlijk bleef de oude coalitie - maar met een nieuwe koers.  Er was tijd nodig -  en stad en oppositie mochten meepraten - dus stond er nog geen nieuw beleid in de begroting 2019. Politieke keuzes werden uitgesteld naar bestuursprogramma met bijbehorende begrotingswijziging. Daar staan we nu.

Maar in dit programma wordt vooral opnieuw vooruitgewezen naar geld dat nog gevonden moet worden, naar kadernota en de programmabegroting 2020. En als er al geld wordt uitgegeven dan lezen we nog erg veel  over ‘onderzoeken, overlegtafels / routeplannen / roadmap / participatie’ etc. Durft dit college zelf wel keuzes te maken?

 Mooie woorden

Na lang wachten kwam dit bestuursprogramma, met veel mooie woorden, met ook veel goede zaken, waar we het ook mee eens zijn. En er staat ook een aantal zaken waar de CU ook expliciet aandacht voor heeft gevraagd:

• • Meer aandacht voor ouderen (het woord ouderen komt nu vaker voor dan het woord student)
  • Aansluiting bij pact tegen eenzaamheid
  • Extra aandacht voor kinderen in maatschappelijke opvang
  • En bescherming van mensen die overstap naar duurzame energie niet zelf kunnen dragen
  • Goede woningmix in alle wijken

Maar waar zijn de Global Goals gebleven - waarom is maar de helft in dit bestuursprogramma geland? Ik lees geen toelichting? Waarom laat het college Global Goal 7 bijvoorbeeld liggen: 7. betaalbare betrouwbare en duurzame energie voor iedereen? Voor de CU juist een hele belangrijke. Maar ook geen inzet op:

• 5. gendergelijkheid
• 9. Hoogwaardige duurzame en inclusieve infrastructuur, industrie en innovatie
• 11. toegang tot adequate huisvesting / bescherming cultureel erfgoed
• 15. Bescherming herstel en duurzaam gebruik van ecosystemen

Veel blijft bij mooie woorden - het wordt nog niet concreet. We waren als Raad op een aantal onderwerpen al veel concreter en verder. Zo lag er een motie van maart 2018 die oproep om een routekaart voor verduurzaming sociale voorraad in het derde kwartaal 2018 gereed te hebben, is nu vervangen door een intentie om met corporaties te gaan overleggen om te komen tot een routekaart. Dat is twee stappen terug!

Ons valt op dat het college wel een aantal lage ambities heeft, zoals:

• • Minder schoolverlaters is het doel, maar het streven is om het percentage van 2,4 %.... gelijk te laten?
  • Ontwikkeling bijstand – verschil met Nederland blijft gelijk. Hoe rijmt de wethouder dat met citaat van wethouder Brandligt in de Stadskrant: de ambitie om in vier jaar van 3600 naar 1750 bijstandgerechtigden te gaan?
  • Het college wil de dienstverlening verbeteren, investeert ook fors in het ambtelijk apparaat - maar heeft als streven de klantwaardering gelijk te laten? Het is van tweeën één: of je investeert omdat je wil dat het beter wordt. Of je investeert niet en gaat ervan uit dat het gelijk blijft. Waar kiest het college voor?
  • Eenzaamheid: een groot probleem - waar we wél geld (150.000) voor hebben gekregen - al in 2018 - maar waar het college het geld in elk geval tot de kadernota op de plank laat liggen- en waar de magere ambitie is de eenzaamheid terug te brengen van 41% naar 39%. Waarom?

Welke meerwaarde hebben de doelen en streefcijfers op deze manier??

Er is wél een hoge ambitie op CO₂ gebied - maar zonder structureel geld is dat wellicht te hoog gegrepen. Er komt geen boter bij de vis.

Prioriteiten

Los van de mooie woorden, halen we de echte prioriteiten van dit nieuwe college uit de begrotingswijziging.

Maar dat valt tegen. Veel posten hebben niets met nieuw beleid van een nieuwe coalitie te maken, maar met correctie van eerder over het hoofd geziene zaken (zoals verkiezingen/ onderhoud installaties stadsarchief) of zaken die door het Rijk via sept of december circulaire op ons af komen.

We kijken naar de gemaakte keuzes als CU met de bril van: ‘verkleinen we kloven? En hoe gaan we om met onze 'weakest members?'

Keuzes waar we achter staan

• Eens met geld naar schuldhulp / armoede - maar is niet structureel - gaan we steeds afwachten of er meevallers in de bijstandsbudgetten zijn? Of zien we bij de kadernota en de PGB 2020 hoe dit structureel wordt ingezet? En hoe gaan we al de genoemde pilots evalueren zodat we kunnen zien wat structureel nodig is?
• Eens met geld naar Buitenhof - maar hoe voorkomen we dat geld (ruim 400.000 euro) wordt ingezet zonder concreet resultaat? De ambitie in het meetbare programma (van een 5,3 naar een 5,5) is in elk geval lager dan op grond van dit budget mag worden verwacht
• Bijplussen van teruglopende rijksbudgetten om mensen naar werk te begeleiden
• Geld voor de Aanpak verwarde personen - we begrijpen dat het programma tot nu toe, vanwege geldgebrek, beperkt is geweest tot enkele pilots - graag zouden we daar evaluaties van willen zien - zodat we ook betrokken blijven bij wat we doen, en of dat effectief is? Gaat de wethouder dat doen?
• Ondermijning: we gaan ervan uit dat dit ook gaat over het opsporen van mensenhandel
• Verder staan we ook achter:
• Gebiedsvisie Reinier de Graaf / Junius: vraagt de CU al langer om. Onze oproep is: Pak de regie als gemeente- wat voor stuk stad willen we hier?
• Mobiliteitsplan - goed dat er meer aandacht is voor het OV t.o.v. het coalitieakkoord- we zullen in Delft goed moeten analyseren wat knelpunten en wensen zijn - om zo ook sterk voor te sorteren op de budgetverdeling in MRDH

Keuzes waar we aan twijfelen  / tegen zijn

• Toerismebelasting: deze coalitie kiest ervoor deze in te zetten voor versterking van toerismebeleid, terwijl dit ook ingezet kan worden voor beter onderhoud en meer of beter groen in de stad.
• Lokale lasten - dit college heeft ondanks de VVD geen ambitie deze te verlagen. Vooral de afvalstoffenheffing moet omlaag kunnen - hoe meer er gescheiden wordt, hoe meer afval grondstof wordt, hoe lager de heffing zou moeten worden. Als ik Oud Papier wegbreng naar de Kerk - krijgen Kerk daar geld voor. Als ik t in een felblauwe bak stop, kost t mij en de gemeente geld. Kan wethouder dat eens inzichtelijk maken: hoeveel het ons kost om oud papier op te halen, en hoeveel dit ons oplevert?
• Delft Technology Partners - D66 pleit in de Stadskrant om eerst goed te evalueren voor we beleid voortzetten. Hier plust college zónder evaluatie 150.000 euro bij voor DTP. We moeten toch eerst weten of dit leidt dit echt tot banen voor alle opleidingsniveau / in de maakindustrie
• Verhouding 2400 woningen versus 2000 studentenwoningen. Is die verhouding terecht?
• En hoe goed is de focus op middeldure huur, met als doel doorstroom te bevorderen, zodat goedkope woningen vrijkomen voor mensen met een echt kleine beurs - want dit betekent dat juist zij in slecht geïsoleerde huizen terecht komen. Dat is onwenselijk. Hoe kijkt wethouder hier tegenaan?
• Erfgoed: gaat ons na aan het hart – maar we hebben moeite met het gemak waarmee ons gevraagd wordt nu weer 247.000 bij te plussen. Ooit moest Erfgoed bezuinigen, maar die bezuiniging werd nooit gehaald, is uiteindelijk ook ongedaan gemaakt. Toen werd er een Zero Based Begroting gemaakt – waaruit bleek dat er 440.000 euro structureel erbij moest. Daarna moest er nog 250.000 euro incidenteel erbij. En nu is er weer een voorstel om 247.000 euro erbij te plussen. Laten we elkaar als raad wel serieus nemen - Wat vindt wethouder financiën hiervan? Wat stelt ZBB nog voor?
• Waarom gaat er meer geld naar informatiestrategie dan naar energietransitie? In welk verkiezingsprogramma stond dit speerpunt? Is dit echt een groot probleem?
• Waarom zoveel geld nodig voor ambtelijk apparaat - wanneer is het genoeg?

Keuzes die CU wil maken

• Laten we in het kader van Waardig Ouder Worden niet alleen het aantal studentenwoningen kwantificeren, maar ook aantal ouderenwoningen / nieuwe woonvormen
• Er ligt een convenant Langer en Weer thuis - maar we pleiten er voor om hier zsm de ouderenbonden bij te betrekken - dat sluit mooi aan bij het Pleidooi voor een Oudervriendelijke Samenleving dat we hebben ontvangen van de KBO / PCOB
• Als we het aantal ambtenaren uitbreiden en investeren in een cultuuromslag, dan graag investeren in KCC en het Wmo loket- zodat persoonlijke aandacht gaat voor het toepassen van regels in de WMO en de Bijstand. Ik verwijs graag naar het pleidooi van Hans Mostert van de Voedselbank in de krant onlangs.
• Investeer in een groene leefbare stad - waar de stad beschermd wordt tegen horeca-isering  en verkamering. Laat het Gouden Eeuwjaar niet alleen gaan over welvaart, maar ook over welzijn. Over wat waarde heeft, maar niet in geld is uit te drukken; bijvoorbeeld over:
• Ondersteuning vrijwilligers en verenigingen: het cement van onze samenleving. We zien nog niet hoe het nieuwe subsidiekader landt, en onder welke voorwaarden verenigingen / initiatieven subsidie kunnen aanvragen die passen bij de vijf opgaven van onze stad. We moeten weer afwachten - en zien dat pas bij de programmabegroting 2020 terug. En dat vinden we jammer.

Voorzitter:

Onze oproep aan het college is: onderneem snel actie, blijf niet hangen in mooie intenties. 
Durf keuzes te maken - die volgens u nodig zijn om Recht te doen in deze stad, om kloven te verkleinen en om onze 'weakest members' te beschermen. We kunnen hier lang debatteren over doelen, getallen en woorden. Maar ten diepste wil ik het college oproepen steeds recht te doen, trouw te handelen en vrede te zoeken. 
De financiële middelen zijn wellicht beperkt. Soms staan we met bijna lege handen. De Bijbel leert ons dat God vijf broden en twee vissen van een jongen kon gebruiken om een hele schare te voeden. Laten we zo dat wat we wél hebben uitdelen.

Dan worden de komende jaren voor Delft echt Gouden jaren.

Joëlle Gooijer
Fractievoorzitter