Afspraken leiden tot meerkosten voor Delft

In 2013 bleek dat de vervanging van de Sebastiaansbrug veel meer zou gaan kosten dan begroot was. Over de meerkosten zijn afspraken gemaakt tussen de drie samenwerkende partijen: de gemeente Delft, de provincie Zuid-Holland en het Stadsgewest Haaglanden. Dat gebeurde in een addendum (toevoeging aan eerdere afspraken) waardoor de gemeente Delft de verantwoordelijkheid heeft genomen voor het grootste gedeelte van de meerkosten. Delft loopt hierdoor grote financiële risico’s bij de aanbesteding van de brug.

Het afsluiten van dat addendum is in december 2013 goedgekeurd door de gemeenteraad van Delft. Daarbij hebben drie zaken een zware rol gespeeld.

1. De provincie wilde de extra kosten niet betalen, maar wilde kijken of een bascule brug goedkoper gerealiseerd zou kunnen worden.
2. De wethouders van Verkeer en Financiën verklaarden aan de raad dat de kostenstijging voor een stevig deel werd veroorzaakt door de keuze voor een tafelbrug. Die zou namelijk veel duurder zijn dan een basculebrug en Delft wilde liever een tafelbrug dan een basculebrug.
3. In het addendum werd afgesproken dat de brug halverwege december 2015 helemaal klaar zou zijn zodat dan tram 19 over de brug zou kunnen gaan rijden en verdere vertraging voor de tramlijn dus voorkomen zou kunnen worden.

Addendum op basis van onjuiste veronderstellingen aangenomen

Inmiddels blijkt dat de laatste twee zaken niet (meer) kloppen. Voor de zomer is de gemeenteraad ervan op de hoogte gesteld dat het project opnieuw vertraagd is. Door de nieuwe vertraging zal de tramlijn 19 in december 2015 zeker niet in gebruik genomen kunnen worden. Dankzij herhaaldelijke vragen van onder andere de ChristenUnie is boven tafel gekomen dat de prijs van een basculebrug en een tafelbrug elkaar niet veel ontlopen. Daarmee is achteraf ook gebleken dat de kostenstijging van de brug niet komt door de keuze voor een tafelbrug, maar vooral andere oorzaken heeft. Dit laatste betekent dat de gemeenteraad eind 2013 is geïnformeerd op basis van verkeerde informatie. Op welke informatie het toenmalige college zich destijds baseerde is onduidelijk, maar duidelijk is wel dat de onderbouwing grotendeels ontbrak. Dat betekent dat indertijd beter onderzoek gedaan had moeten worden naar de juiste informatie. Dat had een onderzoek van relatief weinig tijd kunnen zijn, net zoals dat in de zomer van 2014 door wethouder Harpe is uitgevoerd naar het kostenverschil tussen een bascule- en een tafelbrug.
De stellige indruk van de ChristenUnie is dat de politieke druk die op het project ligt, om vooral de snelheid in het proces te houden, hier een grote (ongewenste) rol heeft gespeeld. Hierdoor kon het gebeuren dat de gemeenteraad op basis van niet gefundeerde informatie politieke steun heeft gegeven aan het addendum en Delft de financiële verantwoordelijkheid op zich heeft genomen voor de brug. Dit terwijl Delft eerst alleen verantwoordelijk was voor de aanbruggen. De provincie was verantwoordelijk voor het brugdek en Haaglanden financierde de aanleg van de tramrails. De ChristenUnie heeft tijdens de gemeenteraad een motie ingediend waarmee werd uitgesproken dat we betreuren dat de gemeenteraad onjuist is geïnformeerd over de kostenoverschrijding. De motie kreeg helaas niet voldoende steun.  

Onderhandelingen met de provincie

Inmiddels zijn de ontwikkelingen na de bekend geworden vertraging niet stil blijven staan. Wethouder Harpe heeft zich ingespannen om te zorgen dat de extra kosten van de nieuwe vertragingen niet opnieuw op de gemeente Delft afgewenteld worden. Daarin is hij geslaagd en dat is een goed resultaat. De ChristenUnie is er echter niet van overtuigd dat hij hiermee het onderste uit de kan heeft weten te halen. Volgens de wethouder was het een optie om over het addendum opnieuw te onderhandelen. Maar hij heeft ervoor gekozen dat niet te doen omdat hij verwacht dat de aanbesteding wel eens gunstig zou kunnen uitpakken. De ChristenUnie is hier niet zonder meer van overtuigd. Om die reden heeft de ChristenUnie de wethouder tijdens de raadsvergadering gevraagd te onderbouwen waar hij zich op baseert. Wij willen als raadsleden kunnen controleren op basis van welke informatie de wethouder zijn besluiten neemt.
De wethouder was echter niet bereid met een nadere onderbouwing te komen. Om die reden heeft de ChristenUnie met andere partijen in de raad een motie ingediend om over het addendum opnieuw te onderhandelen. Hiertoe is voldoende reden omdat het addendum destijds is afgesloten op basis van verkeerde informatie. En de provincie zou ook gevoelig moeten zijn voor het argument dat met de kennis van nu het addendum er nooit zou zijn gekomen. Hoe kun je namelijk uitleggen dat Delft de meerkosten op zich heeft genomen als achteraf blijkt dat de tafelbrug helemaal niet duurder is dan een basculebrug? De voltallige oppositie steunde de motie, maar de coalitie vond het verhaal van de wethouder blijkbaar voldoende en steunde de motie niet. De motie heeft het daardoor helaas niet gehaald. De ChristenUnie concludeert hieruit dat de coalitie nog steeds te eenzijdig focust op snelheid en niet kiest voor het nemen van goed onderbouwde keuzes.

De lessen die wij hieruit trekken

Al met al trekt de ChristenUnie enkele lessen en conclusies over het dossier Sebastiaansbrug.

1. Door de nadruk op snelheid in dit project zijn er teveel slordigheidsfouten gemaakt die de gemeente Delft veel geld kosten.
2. De raad staat altijd 1-0 achter in de onderhandelingen met de provincie omdat de maatschappelijke gevolgen voor Delft (zoals de bereikbaarheid van Delft en het gereedkomen van tramlijn 19) veel groter zijn dan voor de provincie.
3. De raad heeft in het laatste kwartaal van 2013 op basis van verkeerde informatie ingestemd met het addendum. Achteraf blijkt ook dat een goede onderbouwing van de informatie ontbrak.
4. De gemeenteraad zou zonder deugdelijke onderbouwing door het college geen genoegen moeten nemen met de stelling van de wethouder dat opnieuw onderhandelen over het addendum naar verwachting niet gunstig uitpakt voor Delft.

De ChristenUnie betreurt de gang van zaken, maar blijft zich inzetten voor een goede afwikkeling van het project Sint Sebastiaansbrug: constructief en kritisch.

Hugo Vos
Jabco Vreugdenhil