Voorzitter,

In een jaar dat we 75 jaar bevrijding wilden vieren, ervaren we het wat het betekent om in de greep te zijn van een onzichtbaar virus die onze vrijheden de afgelopen maanden fors hebben beperkt.

We moeten afstand houden, maar meer nog dan de 1,5 meter, die ook wij vanavond in acht proberen te nemen, maakt deze crisis zichtbaar dat de scheidslijnen soms groter zijn dan 1,5 meter. De scheidslijnen:

• Tussen mensen met een vaste baan en een tijdelijk contract,
• Tussen mensen met en zonder een tuin,
• Tussen mensen met een goede gezondheid en met en kwetsbare gezondheid.
• Tussen mensen in en buiten het verpleeghuis

Dat is het kader (de situatie) waarbinnen we als raad moeten aangeven, vanavond en in het najaar bij de PGB, hoe we de miljoenen die we van het Rijk, uit Ozb, toerismebelasting of door grondverkopen binnenkrijgen, verdelen.

Bij het aantreden van dit college werden de Global Goals omarmd door dit college - dat is betekenisvol, omdat deze doelen ons richten op het grote verhaal, op hoe we kunnen strijden tegen onrecht, tegen armoede, ongelijkheid en klimaatverandering. Vorig jaar, bij de Kaderbrief gaf de CU aan dat het jammer was dat dit grote verhaal nauwelijks terugkomt in de kaderbrief.

In deze Kaderbrief zijn ze helemaal verdwenen.

Halverwege een bestuursperiode, waarin het college echt hoopte meters te kunnen maken, is, nu ze eindelijk op stoom is, de beperkte financiële ruimte waarop gehoopt was, verdampt en omgekeerd in een tekort. Het gevolg is dat het college zich blind staart op de financiële situatie.

Natuurlijk gaat de Kaderbrief en de PGB over geld. Maar het gaat over geld als middel. Niet als doel.

De doelen bepalen waar we geld aan uit geven. Waar we kunnen besparen en waar niet.

De eerste vraag is daarom: Staat t college nog achter de global goals en neemt ze deze als richtingaanwijzers mee in het voorleggen van keuzes in de PGB?

Er zullen keuzes gemaakt moeten worden: wat doen we wel en wat niet. College stelt terecht: Het gaat er niet om hoe hard we worden geraakt, maar welk antwoord we met elkaar geven.

Wat de CU betreft ziet dat antwoord er als volgt uit:

• We proberen de draagkracht van de samenleving te versterken
• We zorgen dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen
• We investeren in toekomstige generaties
• En we geven deze stad een stukje mooier door

Draagkracht versterken

• Dat is nodig - als we kijken naar het stijgend jeugdzorggebruik, dan weten we dat dit ook komt doordat veel gezinnen niet meer in staat zijn om jongeren veilig en stabiel op te laten groeien – o.a. door vechtscheidingen – we hebben de samenleving hierbij nodig;
• Draagkracht is nodig: vanwege de eenzaamheid die in deze stad aanwezig is – dat kan de overheid niet zelf; daar is een brede coalitie in de stad voor nodig
• Draagkracht versterken; dat doen we door ons subsidiestelsel; Subsidies kunnen idealiter zorgen dat met een beetje overheidsgeld door het maatschappelijk middenveld onze maatschappelijke doelen worden behaald. We zijn dus kritisch op het doorlichten van subsidies om besparingen te bereiken.

Er zit zoveel mooie kracht in de stad:

• Zie ook het mooie voorbeeld van de Keramieken Kaart van Delft in de Papensteeg: een maatschappelijk initiatief, dat met veel inzet van veel mensen uit de stad tot stand is gekomen (ook mijn dochter van 7 heeft meegeholpen) - met een klein beetje subsidie komt er iets heel moois tot stand! Een publiekstrekker. Heel symbolisch legde de burgemeester vorige week de laatste hand: symbolisch dat het stadhuis als laatste werd geplaatst! De hele stad was er al… De overheid is dienstbaar aan initiatief van samenleving. 

Sterkste schouders, zwaarste lasten

• Kan betekenen dat we Toerismebelasting verhogen – en opbrengsten niet alleen aan toerisme uitgeven
• Havengelden - in het begrotingsvoorstel bij de kaderbrief lezen we dat hier structureel 50.000 euro wordt uitgegeven - omdat de exploitatielasten hoger blijken, maar de liggelden achter blijven. Logisch zou zijn dat de liggelden worden verhoogd.  Waarom heeft de wethouder dit niet voorgesteld? We overwegen een motie / amendement

Investeren in toekomstige generaties

• Niet iedereen heeft gelijke uitgangspositie. De aanpak van kinderarmoede; die in Delft helaas bovengemiddeld hoog is, moet voortgezet worden. 
• Nieuwe kansen - in schulden - daarom meerjarig borgen van Emma en JPF

Delft mooier doorgeven

• Met nieuwe woonvormen voor ouderen, met meer ontmoetingsruimte – (na de zomer bespreken we ons initiatiefvoorstel) Zo geven we deze stad het woningaanbod dat past bij onze bevolking
• Bomen zijn cruciaal tegen hittestress en voor een fijn leefklimaat - maar hoe weten we of daar ook bomen van worden bijgeplant, en waar? We overwegen een voorstel (met GL)
• Energietransitie; waarbij ook de sterkste schouders, de zwaarste lasten moeten dragen en waarbij we moeten waken voor de Monopoliepositie van leveranciers en distributeur van warmte.

Voorzitter,

Het is goed dat in de kadernota - met het instellen van bestemmingsreserves - rekening wordt gehouden met investeringen die voor ons liggen; deze investeringen zijn belangrijk voor de stad. Wel is de ChristenUnie benieuwd naar het effect hiervan op de 'besteedbaarheid' van de Eneco-gelden. = vraag aan de wethouder.

Het kan zijn dat het gerechtvaardigd is de reserveringen (indirect) te doen uit Eneco-gelden, maar dan moeten we hier wel gezamenlijk open over zijn. Zoals het nu lijkt staat straks de storting in de reserves (zoals nu voorgesteld), de vrije beslissing over de Eneco-miljoenen in de weg.

In alle keuzes die gemaakt worden, juist als die spannend worden, is het belangrijk dat er voldoende tegenmacht is; ook van de journalistiek. We zijn het erover eens dat dit in Delft veel beter moet.

Maar volgens college is er geen geld voor. Niet voor plan van de stichting Mediafonds Delft, maar ook niet voor een fonds voor onderzoeksjournalistiek. Er is incidenteel geld: Eneco miljoenen.

En er ligt geld op de plank bij het stimuleringsfonds Journalistiek en bij de provincie (en Hoogheemraadschap) dat alleen vrij komt als Delft ook bijdraagt. Wat CU betreft kan een deel van de Eneco miljoenen hier dus heen.

Voorzitter; de financiële gevolgen van de corona crisis komen nog bovenop de structurele tekorten die het college schetst.

Maar deze crisis laat ons ook scherper zien wat echt van waarde is; de zorg, het onderwijs, de politie. Maar vooral ook: tijd voor elkaar. Een omhelzing, ontmoeting met de ander…

Wat de CU betreft moeten we – in tijden van overvloed en van tekorten- werken aan een samenleving met aandacht.

Ons menszijn krijgt pas betekenis in de ontmoeting met de Ander – Levinas schreef het met een hoofdletter. De erkenning van de verantwoordelijkheid die we tegenover de Ander hebben, is wezenlijk voor ons samenleven. En het zijn juist die Global Goals die ons richten op de ander; dichtbij en ver weg. Nu en later.

Voorzitter – het zijn ingewikkelde tijden; dat vraagt van ons als raad, en van het college moeilijke, moedige besluiten.

Ik wens ons allen daarbij de wijsheid van Boven. Hij, die ons steeds weer laat zien dat datgene wat het meest waardevol is, de liefde, geen geld kost. En dat wij daar net als Hij in overvloed van kunnen uitdelen; in deze stad.