Met een ruime meerderheid is tijdens de raadsvergadering van 28 maart een amendement aangenomen dat op initiatief van de ChristenUnie is ingediend op de ‘verordening inning bestuurlijke boete bij recidive’. Samen met GroenLinks, SP, D66 en CDA dienden we dit amendement in om te zorgen dat mensen die een boete opgelegd krijgen na herhaaldelijke fraude met hun uitkering, toch elke maand een deel van hun uitkering behouden. Daarmee kan voorkomen worden dat mensen hun huur of zorgverzekering niet meer betalen. De boete wordt niet lager, maar hij wordt over een langere periode geïnd.

Per 1 januari 2013 geldt (landelijk) de nieuwe fraudewet. Daarin is o.a. vastgelegd dat mensen een boete krijgen als ze herhaaldelijk fraude plegen met hun uitkering. Bovenop het terugbetalen van de teveel ontvangen uitkering, moet 150% aan boete worden betaald. Dat is een forse maatregel. Het signaal is dat fraude niet mag lonen. En terecht. De kanttekening hierbij is dat alles fraude genoemd wordt ook het niet nakomen van de informatieplicht valt onder ‘fraude’.  Dat is geen keus van de gemeente, maar wordt door het Rijk opgelegd. We zijn van mening dat voorzover mogelijk, mensen in staat moeten blijven om hun huur en zorgverzekering te blijven betalen, om daarmee een stapeling van problemen te voorkomen.

In Nederland geldt (niet voor niets!) een vorm van rechtsbescherming – de zogenaamde ‘beslagvrije voet’. Deze is 90% van de bijstandsnorm. Daarover moeten mensen in elk geval kunnen beschikken, om daarmee te kunnen voorzien in het levensonderhoud. De nieuwe fraudewet geeft gemeenten de mogelijkheid om bij herhaaldelijke fraude deze beslagvrije voet maximaal 3 maanden buiten werking te stellen, om de boete te kunnen innen. In het collegevoorstel kon de gemeente 3 maanden lang deze beslagvrije voet buiten beschouwing laten als mensen voldoende verkoopbaar bezit hebben, en 1 maand als mensen onvoldoende bezit hebben.

Het amendement regelt dat er te allen tijde rekening wordt gehouden met 50% van de beslagvrije voet. Daarmee kunnen mensen voorzien in hun levensonderhoud. Zo hopen we problemen te voorkomen. Als mensen hun huur 3 maanden niet betalen, dreigt vaak al ontbinding van het huurcontract. Ook bij de zorgverzekering leidt niet betalen van de premie tot hogere kosten: na 6 maanden wanbetaling moet 130% van de premie betaald worden, ongeacht het inkomen. Mensen komen met deze problemen via een andere route toch weer bij de gemeente terecht; bijvoorbeeld via de bijzondere bijstand.

In Delft fraudeer je voor de helft, zo suggereert de VVD op haar site. Een vreemde suggestie. Met het aangenomen amendement blijft fraude immers evenzwaar bestraft. De boete wordt alleen zodanig geïnd dat problemen op andere vlakken worden voorkomen.

Joëlle Gooijer
Fractievoorzitter